Thời lượng: 120 phút
Đạo diễn: Todd Phillips
Diễn viên: Joaquin Phoenix, Robert De Niro, Zazie Beetz
Quốc gia: Mỹ
Thể loại: Tâm lý, tội phạm, kịch tính
Khởi chiếu: 06/10/2019
Joker là một cái tên đã quá nổi tiếng và quen thuộc với nền văn hóa đại chúng thông qua các ấn phẩm truyện tranh, điện ảnh, truyền hình và không thể không kể đến vai diễn xuất thần của Heath Ledger trong The Dark Knight (2008). Tên ác nhân – kẻ thù số 1 của Batman này đã được sáng tạo cách đây gần 80 năm nhưng chỉ cần nhắc đến Joker, người ta vẫn phải dành nhiều lời tán dương dành cho hắn.
Năm nay, bộ phim riêng kể về xuất thân của Hoàng tử hề chính thức được ra rạp, mang đến vô số ý kiến trái chiều, khen chê hay dở của giới phê bình và khán giả xem phim. Nào, hãy cùng Ghiền review và giải thích phim Joker (2019) để có cái nhìn đa chiều hơn về tác phẩm điện ảnh này nhé. Bài viết này cũng sẽ có kết cấu 2 phần, phần đầu là review phim (không tiết lộ nội dung phim) và phần sau là giải thích phim (có spoil nhé). Các bạn cân nhắc lựa chọn trước khi đọc nhé.
I. REVIEW PHIM
Cốt truyện: Joker giới thiệu cho người xem về chàng trai Arthur Fleck với ước mơ trở thành một danh hài độc thoại, sống cùng với người mẹ già yếu của mình trong một căn chung cư xập xệ và kiếm sống nhờ vào việc đóng vai các chú hề. Vốn bị mắc bệnh liên quan đến thần kinh, cuộc sống lại luôn gặp những điều không may và niềm tin của Arthur vào con người dần mất đi từng ngày. Chính vì thế, Arthur đã thay đổi, trở nên điên loạn và chính thức trở thành “Hoàng tử tội phạm” của Gotham – Joker.
Eo, đọc cái tóm tắt cốt truyện như trên thì spoil hết nội dung rồi còn gì nữa nhỉ? Thì thực tế cốt truyện phim nó chỉ đơn giản như vậy thôi và qua 2 trailer của phim, chúng ta hoàn toàn có thể đọc được hết những điều mà Ghiền review mới tóm tắt ở trên. Dù nội dung chỉ có thế nhưng cái hay của phim là khai thác những tình tiết nhỏ trong tổng thể cốt truyện chính này để khắc họa rõ nét nội tâm và sự biến chuyển tâm lý của Joker cũng như để lại vô vàn thắc mắc cho người xem.
Những thắc mắc mà Ghiền review nói ở trên không phải theo kiểu hack não nhưng nó sẽ gây cảm giác khó hiểu cho người xem. Chưa kể bản chiếu ở Việt Nam bị cắt mất 3 cảnh do chứa nội dung bạo lực và cổ súy tội phạm nên càng làm cho sự khó hiểu này tăng lên gấp bôi. Đây là kết quả của việc các nhà sản xuất đã khéo léo xây dựng kết cấu bộ phim thành nhiều lớp đan xen nhau không theo trật tự thời gian, để những bất ngờ và bàng hoàng cực độ sẽ đến với khán giả khi từng lớp vỏ đó được bóc tách hẳn ra.
Sở dĩ phim lựa chọn cấu trúc như vậy vì bản chất phim là góc nhìn của Arthur, một chàng trai nghèo mất niềm tin vào cuộc sống, cảm thấy mình như không tồn tại. Do đó, sẽ có những ảo tưởng, những mong ước tốt đẹp hơn từ chính đôi mắt anh bên cạnh một thực tại trần trụi khắc nghiệt mà Arthur đang trải qua. Do đó, bạn thật sự cần kiên nhẫn và tập trung khi xem phim này nếu không tất cả bạn trải qua trong 2 tiếng đồng hồ sẽ thực sự lê thê, nhàm chán, thiếu cao trào và hành động giải trí mãn nhãn.
Sự chia rẽ khen chê đối với Joker (2019) chủ yếu đến từ 2 yếu tố. Đầu tiên là nội dung phim vốn dĩ rất đơn giản, nghiêng về khắc họa sự tha hóa trong bản ngã Arthur một cách đời thường nhất, không hề có bất cứ yếu tố siêu anh hùng, phép thuật, quyền năng như các dòng phim hiện nay hay có, chính vì vậy độ giải trí của phim sẽ rất thấp với nhiều người. Ngược lại, ai cảm được mạch phim và đặc biệt từng bị cuộc đời vùi dập vài 3 lần sẽ chỉ phản 1 câu thôi: “Phim hay vl”.
Yếu tố thứ 2 gây nên sự phân hóa ý kiến đó chính là việc cổ súy bạo lực và ngợi ca cái ác. Chúng ta hoàn toàn đồng cảm và thương xót cho số phận nghiệt ngã của Arthur nhưng không thể phủ nhận được Joker vẫn là một kẻ ác xấu xa với những triết lý riêng của mình. Tuy nhiên, suy cho cùng, phim cũng chỉ là một tác phẩm nghệ thuật, một tấm gương, phản chiếu hiện thực đời sống mà thôi, do đó việc lo ngại Joker (2019) sẽ mang đến những suy nghĩ và ảnh hưởng tiêu cực cho xã hội thực sự hơi thái quá và cá nhân hóa vấn đề, bởi lẽ nhìn vào cái xấu, chúng ta cũng có thể biết đó là không tốt để mà tránh, chứ đâu phải là sẽ bắt chước, làm theo đâu.
Quay lại với cốt truyện của phim, thực sự Joker (2019) được lấy ý tưởng và tri ân rất rất nhiều phim kinh điển của điện ảnh thế giới nhưng phim vẫn bảo đảm được chất riêng của mình. Cá nhân Ghiền review cảm thấy phim có một sức hút rất kỳ lạ, không kỹ xảo, cháy nổ, chỉ là câu chuyện đời của một người đàn ông Mỹ thập niên 80 nhưng lại khiến khán giả khó có thể rời mắt khỏi màn hình bất cứ 1s nào.
Ghiền review cũng không muốn so sánh Joker (2019) và Joker (2008) trong The Dark Knight bởi bối cảnh và câu chuyện phim hoàn toàn khác nhau. Bạn đừng đặt kỳ vọng vào phim này cao quá, đừng mong chờ sẽ là một bộ phim đấu trí đầy âm mưu với nhiều triết lý thú vị. Thay vào đó, phim chỉ là câu chuyện đời của anh “Chí Phèo” tại thành phố Gotham mà thôi.
Cái hay của điện ảnh đó chính là mang đến cảm xúc cho người xem. Đối với Joker (2019), đó không phải là vui cười thả ga (có vài tình tiết cũng mắc cười lắm), không phải là rưng rưng nước mắt vì tình cảm mà đó là sự bàng hoàng, ngỡ ngàng và mông lung trong đầu khi xem xong. Ý nghĩa của phim mang lại sẽ do chính bản thân mỗi người tự cảm nhận và độ hay dở sẽ do tự mỗi chúng ta đánh giá. Riêng với Ghiền review, phần cốt truyện phim xứng đáng đạt 8/10.
Hình ảnh: Lấy bối cảnh những năm 80 tại Mỹ, Joker (2019) sở hữu phần hình ảnh đẹp đến khó tả. Từng góc quay, màu sắc và ánh sáng được đưa lên màn chiếu đều được tính toán và lựa chọn hết sức nghệ thuật và mãn nhãn. Màu sắc của phim đẹp như phim Blade Runner 2049 và John Wick (2019) í, thể hiện được chân thực tâm trạng nhân vật và dụng ý trong bối cảnh phim.
Các pha máu me nhìn cũng rất trần trụi nhưng so với Deadpool 2 thì Joker (2019) còn nhẹ đô hơn nhiều, do đặc thù phim không có quá nhiều cảnh hành động, giết chóc gì lắm. Mình tin rằng nếu 3 cảnh bị cắt ở Việt Nam vẫn được giữ nguyên, chắc chắn độ kinh dị, tàn ác và hấp dẫn của phim sẽ tăng lên rất nhiều. Phần này Ghiền review chấm 9/10 các bạn nhé.
Âm thanh: Phần này của phim cũng hết sức xuất sắc luôn. Âm thanh của phim có nét gì đó nó vừa ma mị, vừa điên loạn, vừa đau khổ và vừa hân hoan khi được giải thoát trong đó. Những ca khúc nhạc Âu Mỹ xưa cũng được lồng ghép cực kỳ tinh tế và phù hợp, khiến cho người xem nghĩ rằng ủa bài này viết ra là cho phim Joker (2019) hay sao mà hợp thế ta? Ghiền review chấm 8.5/10 cho phần âm thanh của phim nhé.
Diễn xuất: Quả thật không sai khi mà ai cũng đồng tình cho rằng Joaquin Phoenix với vai diễn Arthur Fleck/Joker thực sự xứng đáng với một đề cử Oscar cho nam diễn viên chính xuất sắc nhất. Anh gánh đến 80% nội dung phim trên vai và dường như đã hoàn toàn hóa thân vào nhân vật với việc giảm đến gần 24kg để mang đến một hình tượng Arthur đầy ấn tượng với nỗi đau, sự điên loạn và hạnh phúc toát ra từ
Đôi lúc thấy Joaquin diễn hơi cường điệu chút nhưng đặt vào tâm lý của người như vậy, hoàn toàn có thể chấp nhận được được. Điệu cười của Arthur thực sư là thứ khiến khán giả sẽ nhớ mãi về nhân vật này vì nó cực kỳ độc lạ và ám ảnh. Các diễn viên khác đều là những diễn viên gạo cội trong làng điện ảnh Mỹ nên phần diễn xuất của phim khó có thể chê vào đâu được. Vì vậy, Ghiền review chấm 9/10 cho phần diễn xuất của Joker (2019) nha.
Thang điểm đánh giá:
- IMDB: 9/10 (189.222 đánh giá)
- Metascores: 58/100
- Rotten Tomatoes: 69/100 (Cà chua tươi)
Tóm lại, Joker (2019) thực sự là một tác phẩm điện ảnh tâm lý đầy cuốn hút và đời thường đến ngỡ ngàng. Nếu như bạn mong đợi Joker ở phim này sẽ phải thông minh như Joker trong The Dark Knight hay phim sẽ có nhiều pha cháy nổ, đánh đấm này kia thì thực sự bạn không nên xem phim này đâu. Hãy đi xem Joker (2019) như đi thưởng thức một tác phẩm điện ảnh thực sự, đừng kỳ vọng quá cao, chỉ cần bình tĩnh xem, mình tin rằng bạn sẽ có 2 tiếng trong rạp đầy thú vị đó.
II. GIẢI THÍCH PHIM
Ở phần này, đầu tiên Ghiền review sẽ tóm tắt về nội dung phim để các bạn thực sự hiểu điều gì đã xảy ra trong phim, tiếp theo là mình sẽ cùng các bạn tìm cách giải đáp một số câu hỏi đặt ra trong phim nhé. Phần này là có spoil nội dung phim, ai chưa xem mà lỡ đọc là ráng chịu hen 😀
1. Tóm tắt nội dung phim
Phim mở đầu bằng cảnh Arthur ngồi trước gương với khuôn mặt hề, đang cố gắng mỉm cười nhưng đôi mắt lại rưng rưng lệ, cho thấy dù anh khoác lớp mặt nạ vui tươi bên ngoài nhưng bên trong anh lại chưa bao giờ cảm thấy hạnh phúc thực sự.
Tiếp theo phim đưa người xem đến với công việc hằng ngày của Arthur khi anh nhảy múa trước cửa hiệu với tấm biển quảng cáo mời khách. Lũ trẻ trâu đường phố chê đôi giày anh cũ kỹ rồi cướp tấm biển từ tay Arthur, dụ anh vào một con hẻm và đánh anh tơi bời vì biết Arthur rất yếu đuối, sẽ không có chút chống trả nào.
Sau đó Arthur đi gặp nhân viên công đồng để nghe tư vấn về bệnh tình của anh cũng như lấy toa thuốc mới cho mình. Anh bị bệnh tổn thương ở não bộ nên không kiểm soát được tiếng cười khi cảm thấy căng thẳng hoặc cảm xúc bị tác động. Chính vì vậy khi bị mẹ của đứa bé mà anh đang cố làm nó vui trên xe buýt trên đường về nhà la mắng, Arthur bật ra những tiếng cười mà mình không mong muốn, cố lấy tay chặn nó lại để tránh những ánh nhìn kì thị và vô cảm của người dân Gotham chung chuyến xe buýt ấy với anh. Ngày hôm nay giống như mọi ngày, mọi thứ đều tồi tệ với anh.
Tuy nhiên trở về căn chung cư xập xệ với người mẹ già yếu của mình có lẽ là lúc Arthur cảm thấy yên bình nhất. Mẹ anh vẫn dặn anh như mọi ngày trước khi lên nhà phải kiểm tra thùng thư xem có thư hồi âm của Thomas Wayne – người giàu có và quyền lực nhất Gotham bấy giờ hay không? Mẹ anh vốn là “Osin” cho gia đình Wayne nhiều năm trước nên mẹ của Arthur hy vọng rằng khi Thomas biết được hoàn cảnh của 2 mẹ con Arthur, ông sẽ giúp đỡ. Thế nhưng, hòm thứ vẫn cứ trống không như mọi ngày.
Arthur mang cơm cho mẹ ăn và cùng ngồi với mẹ xem chương trình truyền hình yêu thích của hai mẹ con do vị MC Murray dẫn chương trình. À, nói thêm với các bạn là Gotham thời bấy giờ, dù nghèo hay giàu, người người nhà nhà, ai ai cũng xem các chương trình hài trên truyền hình, để quên đi những thứ xấu xa đang tồn tại ngoài xã hội như ôi nhiễm, bạo lực, bất công, nghèo đói hay phân biệt giai cấp… Người ta đem các câu chuyện gợi dục, các mẩu chuyện về xã hội hoặc lôi chính ngoại hình và cả những cá nhân “kỳ quặc” đang hot “trên mạng” để đem ra làm chất liệu chọc cười. Nghe có vẻ cũng giống “chúng ta” hiện nay quá phải không các bạn ơi?
Quay trở lại với nội dung phim nha. Từ bé, bà mẹ đã muốn Arthur luôn luôn vui vẻ và mang niềm vui đến cho mọi người nên từ đó đã hình thành một mơ ước trong Arthur để trở thành một danh hài độc thoại, đầy hài hước và nổi tiếng như MC Murray. Vì vậy, Arthur đã thần tượng và thậm chí mơ ước Murray là cha của mình (do Arthur từ nhỏ vốn đã thiếu sự yêu thương của người cha). Vì vậy, trong khoảnh khắc đang ngồi xem show truyền hình trên với mẹ, Arthur tưởng tượng như chính mình đang được ngồi xem trực tiếp Murray và được ông cũng như khán giả tại trường quay chú ý và tán dương. Anh mơ ước được Murray ôm vào lòng và coi anh như con trai của ông. Một ước mơ thật đẹp cho một ngày tồi tệ với Arthur.
Ngày hôm sau, tại công ty HaHa – nơi cung cấp những chú hề mua vui cho thành phố Gotham và là nơi làm việc của Arthur, Arthur đang cố gắng nới rộng chiếc giày hề cũ kỹ chật chội của mình, trên lưng vẫn còn nhiều vết bầm tím do bị lũ trẻ trâu hôm trước hành hung. Người đồng nghiệp của anh là Randall biết chuyện nên đã đưa khẩu súng 32 ly cho Arthur và nói anh hãy giữ nó để tự bảo vệ mình.
Sau đó Arthur được sếp của mình mời vào phòng thảo luận về một số vấn đề. Đầu tiên là việc một cửa hàng phán ảnh rằng Arthur lấy mất tấm biển quảng cáo của họ. Dù rằng Arthur đã thanh minh là bị bọn trẻ trâu đánh đập và lấy cắp tấm biển này nhưng sếp anh méo tin, đồng thời bắt anh phải đền lại tấm biển cho khách nếu không thì sẽ bị trừ lương. Vấn đề thứ 2 là nhiều khách hàng phản ánh về việc Arthur rất kỳ quặc, đặc biệt là giọng cười của anh khiến nhiều người cảm thấy khó chịu. Lại thêm 1 ngày nữa tồi tệ với Arthur, anh không biết xả nỗi ức chế của mình vào đâu, nên phải đấm đá vào thùng rác – thứ ngập tràn trên thành phố Gotham và chẳng ai quan tâm về nó.
Arthur lặng lẽ trở về nhà thì gặp mẹ con Sophie – người hàng xóm ở gần căn hộ của mẹ con anh. Sau 1 ngày tồi tệ, thấy Sophie tươi cười, tương tác và chúc mình ngủ ngon, Arthur cảm thấy khá hơn và ngộ nhận rằng cô ấy có cảm tình với mình. Người đàn ông sau ngần ấy năm, không ai để ý, bỗng có động lực với cuộc sống hơn. Chính vì vậy ngày hôm sau anh đi theo Sophia, xem hằng ngày cô làm gì, sau đó ghé một “phòng trà” để ghi chép và học hỏi xem các danh hài độc thoại thành công như thế nào. Đêm đó, Sophie gõ cửa căn hộ của Arthur, hỏi xem có phải Arthur đi theo cô ta sáng nay, cười vui, khen Arthur hài hước và nhận lời sẽ đi xem Arthur diễn hài độc thoại.
Sáng hôm sau, Arthur có show nhảy múa mua vui trong bệnh viện nhi cho các em nhỏ bị bệnh nơi đây. Do nhảy xung quá nên Arthur vô tình làm rơi khẩu súng Randall đưa cho trước sự ngỡ ngàng của các y bác sĩ có mặt lúc đó. Nhận được tin, sếp của Arthur chửi như tát nước vào mặt anh, lại thêm việc Randall hóng hớt bịa chuyện Arthur đòi mua khẩu súng ấy từ Randall, khiến vị sếp càng tức giận và đuổi việc Arthur.
Thất nghiệp, đồng nghiệp hãm hại, mọi người xa lánh, Arthur như người mất hồn trên chuyến tàu điện ngầm trở về nhà. Trên khoang tàu lúc ấy, có 3 tên nhân viên văn phòng làm việc cho tập đoàn Wayne đang trêu ghẹo một cô gái trẻ. Arthur muốn giúp đỡ nhưng không làm được gì, cảm xúc dồn nén nên miệng anh bỗng dưng bật nên những tiếng cười không mong muốn. Cô gái bỏ đi, còn 3 tên nhân viên ngứa mắt đến gần bắt nạt, đánh đập Arthur.
Bị dồn nén đến đường cùng, Arthur rút ngay khẩu súng trong người, bắn chết 3 tên vô lại rồi vội vàng bỏ chạy trước những gì vừa xảy ra. Anh trốn trong nhà vệ sinh, định thần lại tâm trí mình. Tuy nhiên không hiểu sao, trong khoảnh khắc đó, anh không còn sợ hãi, mệt mỏi nữa, thay vào đó Arthur bắt đầu nhảy múa như thể ăn mừng màn trình diễn thành công của mình vậy. Bước ra khỏi cánh cửa nhà vệ sinh, Arthur tự tin bước đi và xông thẳng đến căn hộ của Sophie, ôm chầm và hôn cô, kết thúc một ngày đầy biến động với mình.
Ngày tiếp theo Arthur vui vẻ dọn đồ để nghỉ việc ở công ty HaHa. Sau đó anh đi gặp nhân viên bảo trợ xã hội để nhận thuốc nhưng được biết rằng chính quyền thành phố giờ đã cắt giảm các khoản trợ cấp xã hội vì đơn giản họ chẳng quan tâm đến những người như Arthur. Chán nản nhưng đêm đó, Arthur vẫn có mặt tại “phòng trà” Pogo để biểu diễn màn hài kịch độc thoại của mình và Sophie ngồi dưới theo dõi anh. Dù lúc đầu hồi hộp, lo lắng nên Arthur chỉ biết bật ra tiếng cười lạ thường của mình nhưng sau đó Arthur đã tự tin hoàn thành tốt phần trình diễn của mình.
Sau đêm diễn, Arthur và Sophie đi dạo, trò chuyện, hẹn hò với nhau. Arthur cực kỳ vui khi thấy nhiều người đeo mặt nạ hề đi lại trên đường phố. Việc anh giết chết 3 tên nhà giàu đã lan truyền một trào lưu cho tầng lớp người nghèo, đeo mặt nạ hề để biểu tình chống lại những chính sách bất công của giới thượng lưu. Cuối cùng một kẻ như không tồn tại như Arthur đã bắt đầu tạo được sự chú ý của cộng đồng.
Hớn hở, vui vẻ trở về nhà, Arthur vô tình đọc được bức thư mẹ mình viết để gửi cho Thomas Wayne. Lúc này anh mới sững sỡ khi biết rằng Thomas Wayne có quan hệ tình cảm với mẹ mình và cha anh chính là ông chủ tập đoàn Wayne. Tuy nhiên do lo sợ đàm tiếu của thiên hạ, Thomas đã yêu cầu chia tay, bắt mẹ Arthur ký một số cam kết để giữ kín chuyện này. Chính vì vậy, mẹ của Arthur hằng ngày vẫn viết thư và chờ hồi âm từ Thomas, hy vọng ngày nào đó ông sẽ giúp đỡ ít tiền cho 2 mẹ con.
Quá bất ngờ nhưng cũng rất vui mừng (vì cuối cùng cũng biết cha mình là ai), Arthur vội bắt chuyến tàu để đến dinh thự nhà Wayne. Tại đây anh gặp Bruce Wayne – con trai độc nhất của Thomas Wayne và Martha Wayne – và cũng là Batman trong tương lai của mình. Đứng ngoài cổng, Arthur ngắm nhìn em trai mình, dù sống trong nhung lụa nhưng mặt Bruce vẫn cứ u sầu thế nào í, vì vậy Arthur liền lấy tay, banh miệng Bruce như thể cậu bé đang cười khi thấy anh mình. Đúng lúc đó quản gia Alfred xuất hiện kịp thời và nói cho Arthur biết mẹ anh bị bệnh hoang tưởng, giữa Thomas và mẹ Arthur không có chuyện gì hết. Arthur tức giận định siết cổ Alfred nhưng thấy em trai mình đang đứng đo hoảng sợ nhìn mình nên anh lập tức bỏ chạy.
Trở về nhà, Arthur thấy mẹ mình đang nằm trên xe cấp cứu do bị đột quỵ. Trong lúc Arthur gặp Bruce Wayne thì ở nhà 2 viên cảnh sát địa phương đến gặp mẹ Arthur để hỏi một số câu hỏi khiến bà bị kích động. Arthur vào viện chăm mẹ, Sophie cũng ở đó để động viên anh. Lúc anh ngồi 1 mình với mẹ trong bệnh viện thì TV phát sóng chương trình của Murray. Arthur mừng rỡ vì clip anh diễn ở phòng trà Pogo được Murray đưa lên trong chương trình nhưng lập tức bị tạt ngay 1 gáo nước lạnh vào mặt vì Murray không phải tán dương phần diễn hài của anh mà thay vào đó, lấy phần trình diễn của anh để trêu chọc, đùa cợt, mang tiếng cười cho người khác. Arthur bị tổn thương sâu sắc vô cùng vì điều này.
Hôm sau, Arthur lẻn vào trung tâm hội nghị – nơi đang chiếu phim hài Charlie Chaplin do Thomas Wayne tổ chức để gây quỹ từ thiện. Arthur gặp Thomas trong nhà vệ sinh, bối rối nhận cha nhưng Thomas cự tuyệt và nói về việc mẹ Arthur bị bệnh hoang tưởng, từng bị nhốt vào nhà thương điên Arkham và giữa anh và Thomas không có quan hệ gì hết. Arthur cười vang trong sự đau đớn và tuyệt vọng thì bị Thomas tung một cú đấm trời giáng vào mũi, cảnh cáo không được đến gần Bruce.
Arthur bị shock toàn tập nên khi về nhà, anh chui vào tủ lạnh để trốn tránh những âm thanh vang lên trong đầu mình và làm giảm bớt cơn bực tức trong người mình, mặc kệ cho 2 viên cảnh sát gọi điện tới để tiếp tục điều tra anh. Hôm sau anh được show của Murray gọi điện mời làm khách mời trong chương trình sắp tới vì clip diễn hài của anh được khán giả khá thích thú. Arthur lại có thêm một tia hy vọng về cuộc đời mình.
Sáng đó, anh bắt xe bus đi đến trại thương điên Arkham để tìm xem hồ sơ bệnh lý của mẹ mình. Anh đau đớn tột độ khi biết rằng mình được mẹ nhận nuôi và triệu chứng bệnh của anh là do mẹ anh để cho những người tình nhân của mẹ bạo hành mình từ lúc nhỏ, cột vào lò sưởi, đánh đập dã man và bỏ đói suy dinh dưỡng. Người mà anh yêu thương nhất lại chính là người lừa dối anh nhiều nhất và biến anh thành con người bị cả xã hội xa lánh như bây giờ.
Bước đi trong mưa về căn chung cư cũ, Arthur bước đến căn hộ của Sophie. Sophie giật mình khi thấy Arthur xuất hiện và yêu cầu anh về nhà anh ngay. Lúc này Arthur mới bàng hoàng nhận ra, bao lâu nay sự quan tâm của Sophie với anh chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng của anh. Cô ấy không qua hỏi anh đi theo cô từ sáng, không đến xem anh diễn hài, không hôn anh trong ngày anh giết 3 kẻ đáng chết, không hẹn hò với anh và cũng chẳng ở bệnh viện động viên anh. Trong giây phút đó, ảo tưởng của anh về thứ tình cảm với Sophie biến mất. Anh bước ra khỏi căn hộ đó và về nhà mình (có lẽ trước đó anh đã giết chết Sophie để xóa tan ảo mộng tình yêu – thứ níu kéo anh với những điều tốt đẹp của cuộc sống).
Sáng hôm sau, Arthur có mặt tại bệnh viện, dùng gối giết chết mẹ mình (cảnh này bị cắt ở bản chiếu rạp Việt Nam vì con giết mẹ không phù hợp thuần phong mĩ tục). Sau đó, anh về tập dượt cho buổi lên sóng chương trình Murray sắp tới. Bây giờ, Arthur không còn gì để mất, vì vậy anh dự định sẽ diễn một tiết mục hài trên sóng truyền hình bằng việc rút súng tự kết liễu đời mình.
Arthur nhuộm tóc xanh, vẽ mặt hề để chuẩn bị cho vai diễn cuối cùng của mình tối nay. Đúng lúc đó, Randall và anh lùn đồng nghiệp của Arthur ghé thăm anh để chia buồn về sự ra đi của mẹ Arthur. Randall vẫn sợ mình bị liên lụy khi mà cảnh sát điều tra về khẩu súng của Arthur nên rủ Arthur nên thống nhất lời khai. Tức giận vì bản chất xấu xa của Randall, Arthur đã lấy kéo đâm thẳng cổ họng, mắt và đập đầu Randall liên tục vào tường cho đến chết (cảnh này cũng bị cắt do quá bạo lực).
Xong xuôi mọi thứ, anh khoác lên bộ suite và khuôn mặt Joker, nhảy múa vui sướng trên bậc cầu thang lối vào chung cư mình. Tuy nhiên ngay sau đó anh bị 2 viên cảnh sát rượt đuổi và phải chạy trốn lên đoàn tàu chứa toàn người đeo mặt nạ hề đi biểu tình ở tòa thị chính. Một viên cảnh sát lỡ nổ súng bắn vào một người biểu tình nên 2 ông bị đám đông hành hung bán sống bán chết. Arthur bước đi đầy kiêu ngạo đến đài truyền hình và nhờ Murray hãy giới thiệu mình là Joker.
Trước khi lên sóng, Murray phát lại đoạn băng ghi hình màn trình diễn của Arthur để giễu nhại, trong Joker lúc ấy có chút gì đó thay đổi trong suy nghĩ của mình. Lên sóng, anh vốn định tự sát như dự định nhưng lại liên tục bị Murray và đám đông châm chọc, từ đó nảy sinh tranh cãi giữa anh và nam MC về sự phân biệt giàu nghèo, sự tồi tệ của Thomas Wayne và thậm chí cả Murray. Đỉnh điểm của việc này, Joker bắn Murray chết ngay tại chỗ trong sự hoảng loạn của khán giả lúc đó. Hắn ghé sát mặt vào camera, đọc lời kết chương trình mà Murray thường nói: Đời là thế!
Do chương trình phát sóng trực tiếp nên người dân Gotham đều xem được cảnh tượng kinh hoàng trên, đám đông biểu tình lại càng được đà đập phá, bạo loạn. Joker bị bắt giữ ngay tại phim trường và bị giải đi đến đồn cảnh sát. Ngồi trong xe, hắn nhìn Gotham hỗn loạn và trở nên sung sướng vì cảnh tượng tuyệt đẹp đó trong mắt hắn. Bất ngờ một chiếc xe cứu thương đâm chầm lấy xe cảnh sát, khiến cảnh sát áp giải chết ngay tại chỗ và Joker bất tỉnh.
Joker được đám biểu tình đặt lên nắp capo xe cảnh sát. Trong lúc đó, Thomas Wayne và vợ con đang xem phim trong rạp phim cũng vội vàng bỏ về do việc bạo loạn trong thành phố. Ba người đi bộ trên 1 con hẻm nhỏ ra lấy xe thì bị một kẻ đeo mặt nạ hề bám theo. Hắn bắn chết Thomas và vợ ông trước sự chứng kiến kinh hoàng của Bruce. Joker tỉnh lại, nhảy múa và vui mừng trước đám đông đang hò reo tên mình.
Cảnh cuối phim, Arthur bị còng tay đang ngồi nói chuyện với một chuyên gia tâm lý. Hắn mỉm cười rồi bước ra khỏi phòng với những dấu chân dính máu…. Cảnh này mang dụng ý gì, vui lòng đọc phần tiếp theo để có câu trả lời các bạn nhé.
2. Một số câu hỏi đặt ra trong phim
2.1. Cảnh cuối phim có ý nghĩa gì?
Cảnh này có vẻ như nó hơi bị mâu thuẫn với mạch phim được Ghiền review kể tóm tắt ở mục trên, tuy nhiên có thể chia làm 3 giả thiết cho cảnh kết phim như sau:
Giả thiết thứ nhất, sau khi Joker nhảy múa và vui mừng trước đám đông hò reo trong đêm bạo loạn, hắn bị công an bắt và nhốt vào nhà thương điên Arkham. Hắn nhớ lại cảnh Thomas Wayne bị bắn chết và Bruce – đứa em trai (chưa rõ có phải là em trai hay không) vốn sung sướng trong nhung lụa và tình yêu thương của ba mẹ, bây giờ cũng rơi vào tình cảnh như hắn nên hắn vui cười sung sướng. Hắn giết chết chuyên viên tâm lý vì bà không thể hiểu được niềm vui trong hắn ngay lúc đó. Joker bây giờ đã chính thức trở thành một kẻ sát nhân chính hiệu.
Giả thiết thứ hai, ngay khi bắn chết Murray trên sóng truyền hình, Joker bị bắt và đưa đến Arkham luôn. Hắn tưởng tượng ra viễn cảnh trên đường áp, Joker được đám đông biểu tình cứu sống và tán dương, trong khi đó Thomas Wayne và vợ bị bắn chết trước mặt Bruce. Hắn cười vui trước viễn cảnh đó và việc giết bà chuyên viên tâm lý tương tự như giả thiết 1 nêu trên.
Giả thiết thứ ba, thực tế toàn bộ câu chuyện chúng ta xem từ đầu phim đến cuối phim đều do Arthur tưởng tượng. Hắn vốn là một bệnh nhân tâm thần tại trại thương điên Arkham, hắn vẽ nên những câu chuyện về cuộc đời hắn. Có thể thấy hình tượng nhân viên bảo trợ xã hội ở đầu phim và chuyên viên tâm lý ở cuối phim có ngoại hình khá giống nhau, há chăng đây là sự sao chép và hình dung lại trong đầu Arthur. Bên cạnh đó, ở đầu phim chúng ta cũng thấy có tình tiết khi hắn ngồi cùng nhân viên bảo trợ xã hội, cô hỏi anh cảm thấy thế nào giữa việc ngồi ngoài này có người trò chuyện so với việc bị giam trong Arkham (có 1 cảnh Arthur mặc áo trắng, trong căn phòng màu trắng, đập đầu vào cửa tương tự như cảnh ở cuối phim). Đây có thể là 1 hint gợi ý rằng tất cả chỉ là sự tưởng tượng của Arthur, anh vẫn đang ở trong Arkham, việc anh được ra ngoài, gặp nhân viên bảo trợ xã hội, bị bạn bè, mẹ, người yêu trong mộng lừa dối chỉ là hư ảo. Anh giết bà chuyên viên tâm lý vì Arthur muốn mình là Joker như trong trí tưởng tượng của mình.
Tuy nhiên, nếu giả thiết thứ 3 là đúng, thì có lẽ Arthur không phải là Joker – hoàng tử tội phạm khét tiếng của Gotham. Joker có thể là bất cứ ai ngoài kia, bí ẩn và tinh quái hơn như phiên bản The Dark Knight đang chờ thời để xuất hiện cũng nên.
2.2. Thomas Wayne và Arthur Fleck có phải là cha con hay không?
Một chi tiết cực shock trong phim đó chính là mối quan hệ giữa Thomas Wayne và Penny Fleck – mẹ của Arthur. Nhiều ý kiến cho rằng Arthur không phải là con của Thomas Wayne, tất cả chỉ do bà Penny hoang tưởng và vẽ ra mà thôi. Tuy nhiên, theo Ghiền review, có lẽ Arthur và Thomas thực sự là 2 cha con, vì những lý do sau:
+ Thomas Wayne là người có tiền. Mẹ của Arthur hồi trẻ nhìn cũng “hot” nên khả năng nảy sinh mối quan hệ giữa chủ và người hầu là hoàn toàn có thể xảy ra.
+ Việc Thomas Wayne yêu cầu Penny Fleck phải chia tay để giữ thể diện cho ông là hoàn toàn hợp lý. Bà Penny cũng thừa nhận rằng mình ký một số cam kết để bảo chứng cho điều đó. Với quyền lực và tiền bạc của Thomas Wayne, ông hoàn toàn có thể làm khống một hồ sơ bệnh lý cho Penny và tạo một hồ sơ nhận con nuôi cho chính Arthur.
+ Trong hồ sơ nhận nuôi Arthur, không ghi thông tin gì về Arthur hết, thực sự rất mờ ám. Bên cạnh đó, hình lúc nhỏ của Arthur nhìn rất giống Bruce Wayne. Lúc Arthur gặp Thomas, Arthur cũng nói nhìn ông rất giống anh
+ Có lẽ Arthur là đứa con ngoài mong muốn của Thomas nên ông chối bỏ đứa con này. Việc một số báo cáo ghi nhận việc bà Penny để mặc cho bạn trai của bà đánh đập, bạo hành Arthur có thể là do Thomas Wayne sắp đặt, để tránh búa rìu dư luận cũng như ngăn chặn những thắc mắc về cha mình của Arthur.
+ Lúc Arthur gặp quản gia Alfred của nhà Wayne, Alfred cũng tỏ ra bất ngờ và một chút hốt hoảng như thể đó là một bí mật đen tối của ông chủ mình mà Alfred đang nắm giữ.
+ Tấm hình của mẹ Arthur lúc trẻ ở mặt sau có dòng chữ tỏ tình và chữ ký T.W (Thomas Wayne). Nhiều người nói đây là do bà mẹ hoang tưởng tự ghi, tự ký nhưng mình nghiêng về giả thiết giữa Thomas và Penny thực sự có quan hệ tình ái.
+ Arthur cười vui sung sướng khi nghĩ đến cảnh Bruce mồ côi cả cha lẫn mẹ cho thấy hắn tin rằng Bruce là em trai hắn.
Ôi, nếu thuyết âm mưu này mà đúng thì rõ ràng mối quan hệ giữa Batman và Joker thực sự rất rắc rối và có nhiều thứ để khai thác lắm đây. Đúng là phim DC hen, cứ làm người ta trăn trở mãi về nó không thôi.
2.3. Mẹ con Sophie có thực sự bị giết?
Tương tự như trên, nhiều ý kiến cho rằng Arthur không giết mẹ con Sophie vì hắn không giết người tràn làn, những ai làm tổn thương hắn thì hắn mới giết. Theo Ghiền review, Arthur đã giết mẹ con Sophie trong đêm mưa gió đó với các chi tiết như sau:
+ Sophie gián tiếp làm tổn thương Arthur. Cô lỡ thả thính anh, khiến anh gặp 1s thôi là nhớ cô cả đời. Đến khi bừng tỉnh giấc mộng, nhận ra cô cũng chẳng xem Arthur là người nào đó đặc biệt, Arthur đau khổ và muốn chấm dứt sự tổn thương đó bằng việc sát hại Sophie.
+ Hành động chĩa tay súng lên đầu nhìn chằm chằm vào Sophie và cô hết sức hốt hoảng báo hiệu điều tàn nhẫn sẽ xảy ra.
+ Sau khi đi từ căn hộ Sophie về căn hộ của mình, Arthur ngồi hút thuốc thì có tiếng còi xe cảnh sát inh ỏi như thể đang tiến vào chung cư đó để tiếp nhận một vụ án nào đấy.
+ Theo một số nguồn tin, bản phim gốc (dài hơn bản chiếu rạp 30 phút) có cảnh Sophie bị giết.
Tuy nhiên với ba câu hỏi nêu trên, câu trả lời không có đúng, có sai mà theo đạo diễn của phim, mọi người hãy cứ đặt ra những giả thiết và tự trả lời. Đơn giản bởi vì toàn bộ bộ phim có thể là thật hoặc có khi chỉ là sự tưởng tượng của Arthur mà thôi. Joker luôn là vậy, khó đoán, bất định và nguồn gốc, lai lịch của hắn luôn là ẩn số. Để hiểu được Joker, đâu phải chỉ 1 bộ phim là biết được hết đâu.
3. Một số chi tiết thú vị trong phim
Phần này Ghiền review sẽ điểm qua một số điểm mà mình thấy thú vị trong phim (ngoài những easter eggs mà người ta đã nhặt nhiều ở trên mạng), các bạn cùng xem thử nhé:
+ Joker (2019) sử dụng rất nhiều hình ảnh bậc thang với ý nghĩa tương tự như trong phim Parasite – ký sinh trùng nói về việc phân hóa giàu nghèo. Ngoài ra, chúng ta còn thấy khi là Arthur, hắn bước lên những bậc cầu thang một cách mệt mỏi, uể oái và thậm chí là sợ sệt nhưng khi là Joker, được sống thật với con người hắn, hắn đi xuống những bậc cầu thang một cách vui sướng, hứng khởi lạ thường.
+ Màu phim trong 2 phân cảnh trên cũng hoàn toàn đối nghịch, khi còn là Arthur thì màu u tối, mưa buồn nhưng khi là Joker thì nắng đẹp rạng ngời như chính nỗi lòng hắn được giải tỏa.
+ Điệu nhảy của Joker được học hỏi từ những diễn viên kịch câm, theo mình nó mang ý nghĩa kiểu “show –off”, giới thiệu bản thân mình với công chúng í. Ngoài ra, nếu để ý, điệu nhảy trên bậc thang của Joker nhìn rất giống với lúc hắn bực bội, tức tối trút giận đá vào những thùng rác bên đường.
+ Thomas Wayne trong phim được lấy hình tượng của tổng thống Donald Trump với phong thái, mái tóc, cách phát ngôn trước dư luận và những chính sách cắt giảm phúc lợi xã hội
- Arthur thực sự không có khiếu hài hước. Khả năng diễn hài của anh chỉ ở mức trung bình, không vượt trội, không xuất sắc nhưng do muốn thực hiện lời mẹ dạy, anh vẫn theo đuổi cái đam mê mà mình không thực sự có tài. Bù lại, Arthur nhảy rất đẹp và khả năng diễn xuất khá tốt.
Các easter eggs khác như việc liên hệ với các bộ phim hay đầu truyện liên quan như Taxi Driver, The King Comedy, The Dark Knight, The Dark Knight Rise, Zorro, Batman v Superman, Pyscho, The Killing Joke, gã hề sát nhân Pogo…. các bạn tìm thêm trên mạng nhé. Bài dài quá rồi, mình kết ở đây thôi 😀
– BatmanHCM-
Tôi thực sự thích cảnh Joker chạy từ trong chiếc cầu tối u sầu ra nơi đèn điện sáng cùng với nhạc nền của trailer nên dù Joker không lộ rõ trên mặt nhưng đây là lần đầu tôi thấy một Joker tự do và người đến như vậy .
Pingback: Review phim The Hunt (2012) – Lời nói dối ngây thơ đáng sợ ra sao?
Pingback: Review phim Jojo Rabbit - Cà khịa cực mạnh Hitler - Ghiền Review
Pingback: Tóm lược kết quả lễ trao giải Oscar lần thứ 92 - Ghiền Review
Pingback: Review phim Uncut Gems (2019) – Viên ngọc thô - Ghiền Review